نقاشی روی شیشه

هنر نقاشی روی شیشه اگرچه این روز ها اندکی کم رنگ شده ، ولی هنر جذاب نقاشی روی شیشه زمانی پر رنگ ترین شکل نقاشی در اروپا بود. آثار هنری که با تکنیک‌ های نقاشی روی شیشه ایجادمی شوند، دیوارهای ساختمان ‌های مذهبی قرون وسطایی را تزئین می ‌کنند که میلیون‌ ها نفر در مناسبت های مختلف از آنها بازدید می‌ کردند. نقاشی روی شیشه، ویترای امروزه نشات گرفته از هنر قدیمی نقاشی ویترای است که شامل کنار هم قرار دادن سطوح رنگی کوچک بر روی شیشه است. در زمان های دور نقاشی بر روی شیشه به طور رایج بر روی پنجره ها و درهای بلند استفاده می شد و هنوز هم در کلیساها و ساختمان های قدیمی دیده می شود.

اکنون نقاشی روی شیشه به دلیل نتیجه های عالی و در دسترس بودن و راحتی تجهیزات نقاشی روی شیشه، ویترای به یک کار هنری پر طرفدار و یک سرگرمی تبدیل شده است. نقاشی روی شیشه می تواند به عنوان آویز دیواری، نقاشی بر روی لیوان، پنجره ها، ورق های آکریلیک، فنجان، کاشی و یا آینه باشد. ماهیت نقاشی روی شیشه شامل عناصر متعددی از جمله جذابیت زیبایی شناختی، ترکیبات پیچیده و در نظر گرفتن جلوه هایی است که پس از قرار گرفتن شیشه رنگ شده در معرض منبع نور ظاهر می گردد.

نقاشی روی شیشه چیست؟

ظروف شیشه‌ای و آینه‌ها از لوازم تزئینی منازل و فروشگاه‌ها هستند که گاهی تنها جنبه دکوراتیو دارند. ظروف شیشه‌ای و کریستال به دکوراسیون خانه، جلوه زیبایی می دهنداما ظروف شیشه‌ای ساده بعد از مدتی تکراری می‌شوند. برای تنوع بیشتر، زینت دادن به شیشه‌ها با رنگ، مرسوم است. به هنر نقاشی روی شیشه، ویترای می‌گویند.
نقاشی روی شیشه، از هنرهای صنایع دستی است و به کسی که روی شیشه نقاشی می‌کشد، ویترای کار می‌گویند. برای نقاشی روی شیشه، به آموزش خاصی نیاز ندارید اما قطعا نیاز دارید در طراحی و رنگ کردن ماهر باشید. همچنین آگاهی داشتن از نحوه ترکیب رنگ‌ها برای ساختن رنگ‌های مطلوب نیز از مهارت‌هایی است که برای رنگ آمیزی شیشه ویترای، لازم است.

وسایل نقاشی روی شیشه

شیشه ویترای، شیشه‌ای معمولی است، حتی می‌توان شیشه‌های معمولی سس مایونز و… را هم با رنگ نقاشی روی شیشه زیباتر کرد. تنها ابزاری که برای نقاشی روی شیشه نیاز دارید، قلم‌مو، اسفنج و رنگ مخصوص ویترای و خمیر دورگیر است. برای نقاشی روی شیشه ساده از دو نوع رنگ ویترای می‌توانید استفاده کنید: رنگ‌هایی که بر پایه آب هستند و رنگ‌هایی که بر پایه تینر هستند.

رنگ مخصوص شیشه

برای نقاشی روی شیشه، رنگ‌هایی که بر پایه تینر هستند، برای تثبیت شدن به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارند و با شستشو از بین نمی‌روند و رنگ‌هایی که بر پایه آب هستند، برای تثبیت شدن، باید داخل کوره حرارت ببینند. به همین خاطر، برای شیشه ویترای، از رنگ‌های ویترای بر پایه تینر استفاده می‌کنند. برای رقیق‌کردن رنگ ویترای برای نقاشی روی شیشه، باید از حلال ویترای استفاده کنید. بهتر است حلال رنگ ویترای، با رنگ ویترای شما از یک مارک باشد.
پیش از  کار با ویترای روی شیشه، به شفافیت رنگی که تهیه می‌کنید، توجه کنید. رنگ‌های اکریلیک معمولا برای نقاشی روی شیشه مات هستند و رنگ‌های رزین شفاف هستند و دو نوع براق و یخی دارند.  برخی رنگ‌های اکریلیک مناسب نقاشی روی شیشه ویترای، حلال دارند و قابل استفاده بر روی سطوح براق و نرم نیز هستند.

ترکیب رنگ ویترای

پیش از رنگ آمیزی نقاشی روی شیشه، باید پالت رنگ تهیه کنید و رنگ‌هایی را که خریداری کرده‌اید، با همدیگری ترکیب کنید. رنگ‌های مکمل را بشناسید. مثلا رنگ زرد و بنفش، مکمل همدیگر هستند و برای تیره کردن رنگ زرد، می‌توانید کمی رنگ بنفش به آن اضافه کنید. همچنین بهتر است بدانید رنگ‌های متضاد مانند زرد و بنفش، در ترکیب با همدیگر، خنثی‌ترین رنگ‌ها را به وجود می‌آورند. در رنگ‌آمیزی شیشه ویترای، سعی کنید از ترکیب رنگ‌های مختلف برای ساختن رنگ‌هایی مثل خاکستری استفاده کنید؛ رنگ‌های مکمل در ترکیب با سفید، خاکستری‌های زیبایی تولید می‌کنند.
نکته‌ای که در نقاشی روی شیشه باید در نظر داشته باشید، این است که ترکیب کردن رنگ‌ها را با همدیگر بسیار آرام انجام دهید؛ زیرا اگر قلم‌مو را به سرعت حرکت دهید، حباب‌های ریز در رنگ ایجاد می‌شود و رنگ حباب‌گرفته قابل استفاده نیست. حباب رنگ در صورتی که به شیشه ویترای منتقل شود، به همان شکل خشک می‌شود و کار شما نازیبا خواهد بود.

مراقبت از قلم موها در نقاشی روی شیشه

قلم‌موها و پالت را می‌توانید با تینر تمیز کنید. اگر قلم‌مو را پس از اتمام کار نشویید، سر قلم‌مو خشک می‌شود و در استفاده مجدد، می‌شکند. قلم‌مو را برای رنگ كردن شيشه با ويتراي، هرگز روی ظرف نکشید، بلکه ضربه بزنید یا به آرامی حرکت دهید چون باعث ایجاد خطوط روی ظرف می‌شود. برای آنکه رنگ از دورگیر خارج نشود، همیشه از قلم‌موی سرگرد استفاده کنید. اگر قلم‌موی شما برای شیشه ویترای سرگرد نیست، آن را به شکل هشت برش دهید تا شکل مطلوب را بگیرد.

انتخاب شیشه ویترای یا ظرف ویترای

شیشه ویترای می‌تواند شیشه صاف باشد که بعد آن را قاب بگیرید یا لیوان، گلدان و پارچ آب باشد؛ نیازی نیست ظرف شما شکل خاصی داشته باشد؛ مثلا می‌توانید جام هفت‌سین سفره‌تان را رنگ کنید یا زیرلیوانی و ظرف‌های تزيینی بوفه منزلتان را با نقاشی ویترای روی شیشه زیبا کنید. آینه‌ها گزینه دیگری برای نقاشی روی شیشه هستند. آینه‌ها را نیاز ندارید درون کوره قرار بدهید، بلکه می‌توانید با استفاده از رنگ‌های بر پایه تینر، آن‌ها را زینت ببخشید.

طرح نقاشی روی شیشه

برای ویترای روی شیشه می‌توانید طرح دلخواه خودتان را نقاشی کنید؛ اما طرح‌های متنوع ویترای به طور آماده وجود دارد و می‌توانید از ان‌ها الگوبرداری کنید. طرح‌های ویترای متنوع است و از پرنده گرفته تا پنجره، دختر، گل های لاله، گل اسلیمی، گل شش پر و … را در بر می‌گیرد. بهتر است طرحتان برای جلوه بیشتر روی شیشه ویترای، حداقل ۶ قسمت داشته باشد.
می‌توانید طرح مد نظرتان را روی کاغذ بکشید و با چسب نواری به پشت شیشه بچسبانید تا بعد از دورگیری با خمیر مخصوص، طرح را از ظرف یا شیشه جدا کنید. همچنین استفاده از استنسیل یا ترنسفر برای نقاشی روی شیشه مفید است. استینسل مانند شابلون است و می‌توانید طرح‌های از پیش آماده را با دقت روی ظرف پیاده کنید. اگر مهارت شما در طراحی روی شیشه خوب است، خودتان طرح را مستقیم روی شیشه بکشید. برای کشیدن طرح روی ظرف یا شیشه ویترای، از ماژیک استفاده کنید.

برای نقاشی روی شیشه آینه، می‌توانید قاب‌های پهن یا باریک دورتادور آینه ایجاد کنید یا طرح‌های کوچک در گوشه و کنار آن ترسیم کنید. مهم سلیقه شماست، شاید دوست داشته باشید ویترای روی آینه شما خلوت باشد. معمولا آینه هفت سین را ویترای کار می‌کنند اما آینه سرویس‌های بهداشتی و اتاق‌خواب هم با ویترای بسیار زیبا می‌شوند.